Sư Khánh Hỷ

 

Tưởng đời chỉ có mầu hồng,

Ai ngờ rằng cõi hồng trần đảo điên,

Nếu không tinh tấn cần chuyên,

Nếu không chánh niệm, ưu phiền đến ngay.

Chú tâm vào chỗ bụng này

Thấy phồng, thấy xẹp, thấy hoài chuyển rung.

Khi căng, khi kéo, khi chùng,

Khi sâu, khi cạn, hãy nhìn ung dung.

Dầu tâm phóng túng, mông lung

Cũng đừng lo lắng, cứ ung dung nhìn.

Chóng chày tâm sẽ nằm im

Không còn vọng động, chẳng tìm chỗ đi.

Dầu tâm lo lắng, sầu bi

Ghét ghen, hoan hỉ cũng thì nhìn thôi.

Chẳng cần toan tính lôi thôi

Chẳng cần lo sợ bồi hồi phân vân.

Sáng suốt chánh niệm chuyên cần

Hết còn thắc mắc phân vân nữa rồi

Tâm trú đề mục chẳng rời

Khổ đau, hạnh phúc đến rồi lại đi

Tấm thân huyễn hóa ra gì

Đất, Nước, Gió, Lửa chuyển di thất thường.

Giữ tâm chánh niệm luôn luôn

Khi đi, khi đứng, không buông, không chùng.

Nằm ngồi co duỗi thung dung

Thấy, nghe, rờ, đụng cũng đừng có quên.

Chú tâm chánh niệm lâu bền

Thấy rõ Tứ Đại tạo nên thân này.

Thân ta chấp giữ lâu nay

Chỉ là giả hợp đổi thay không bền.

Đất là sự cứng, sự mềm

Nước là dính hút, kết liên, chảy dài.

Gió là chuyển động trong ngoài

Lửa ấy nhiệt độ nhớ hoài chớ quên.

Khi đi: nặng, nhẹ, cứng, mềm

Chú tâm giở đạp xuống lên thang lầu.

Chuyên cần chánh niệm dài lâu

An vui tĩnh lặng hết sầu hết đau.

Cúi khom, ngó trước, ngó sau

Nấu cơm, quét dọn, chùi lau, đợi chờ.

Chú tâm chánh niệm bây giờ

Chớ nên dãi đãi đợi chờ ngày mai.

Đừng suy nghĩ đến tương lai

Quá khứ đã mất đoái hoài làm chi.

Dù cho đề mục là gì

Cũng có đặc tính đến đi “vô thường”

Cứng, tê, đau, nhức sự thường

Đến đi mặc chúng, ghét thương làm gì.

Đừng mong khổ thọ tan đi

Đừng mong lạc thọ ở lì với ta.

Mong là tham ái đó mà

Người còn tham ái khó ra luân hồi.

Cũng đừng chống cự lôi thôi

Cảm giác vui, khổ đến rồi lại đi

Chống cự đàn áp ích gì

Sân tâm phát khởi lại đi luân hồi.

Muốn mau ra khỏi luân hồi

Diệt sạch nguồn gốc luân hồi “ta, tôi”.

Do còn tư tưởng “ta, tôi”

Tà kiến phát khởi luân hồi triền miên.

Khổ thọ đến, chánh niệm liền

Khách quan quan sát triền miên không ngừng.

Lạc thọ đến cũng chẳng mừng

An nhiên ghi nhớ tâm đừng lung lay.

Âm thanh tốt xấu ghi ngay

Không thương, không ghét từ rày rảnh tai.

Quán thân, quán thọ từ nay

Quán tâm, quán pháp cả ngày lẫn đêm.

Ngoại trừ giờ ngủ mỗi đêm

Giảm giờ giải trí, tăng thêm giờ thiền

Đi đâu cũng đem theo thiền

Chánh niệm, sáng suốt dính liền cùng ta.

Tham, sân có đến la cà

Cũng đừng sợ hãi tránh xa làm gì.

Tham, sân đến rồi lại đi

Bất an, hối hận cũng thì thế thôi.

Chú tâm chánh niệm một hồi

Bất an, hối hận cũng thời ra đi.

Khi tâm khởi sự hoài nghi

Tinh tấn chánh niệm hoài nghi sẽ rời.

Dã dượi, buồn ngủ đến rồi

Nghĩ đến ánh sáng một hồi sẽ hay.

Đứng thẳng dậy, xoa chân tay

Nếu không hết ngủ, rời ngay phòng thiền.

Kinh hành lui tới liên miên

Nếu không hết ngủ, ta thời đi lui.

Đi lui, buồn ngủ chẳng lùi

Kéo tai, rửa mặt, nghĩ vui, đừng sầu.

Quyết tâm chánh niệm bền lâu

Phiền não dứt sạch, hết sầu hết đau.

Tinh tấn là pháp đứng đầu

Chánh niệm, chánh định thật sâu, thật bền.

Chuyên cần tu tập ngày đêm

Trí tuệ tăng trưởng nhẹ êm Niết bàn.

(trích Hiểu biết trọn vẹn)